تعاريف و اصطلاحات
– حبوبات
منظور از حبوبات، دانه هاي رسيده ارقام عدس، لوبيا ، نخود، ماش وباقلا مي باشد.
– لوبيا
منظور از لوبيا دانه رسيده ارقام مختلف گياه گونه Phaseolus vulgaris از خانواده Leguminosae مي باشد و شامل ارقام مختلف لوبياي سفيد ، لوبياي قرمز، لوبياي چيتي و لوبياي چشم بلبلي و سويا مي باشد ( مطابق با آخرين تجديد نظراستاندارد ملي ايران به شماره ۲۸)
ياد آوري
لوبياي چشم بلبلي از جنس Vigna به نام Vigna sensis مي باشد.
– نخود
نخود دانه گياهي است يكساله با نام علمي Cicer arientinum از خانواده Leguminosae كه دو لپه بوده و لپه ها به وسيله پوسته اي كامل به يكديگر چسبيده اند . نخود از ديد رنگ و شكل ( اندازه ) به دو گروه زير تقسيم مي شود
نخود هايي كه در اين گروه قرار دارند. اكثراً داراي پوست زرد يا كرم رنگ و عموماً دانه درشت هستند. اين نخود ها در ايران به نخود سفيد معروف هستند .ب- نخود تيپ دسي (Dsi)
نخودهايي كه دراين گروه قرار دارند. اكثراً داراي پوست رنگين ( قهوهاي مايل به قرمز يا سياه ) و معمولاً دانه هاي ريز هستند و براي تهيه لپه مصرف مي شوند. ( مطابق با آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۹۶ )
– لپه
منظور از لپه ، لپه نخود است كه عبارتست ازنيمه دانه رسيده و پوست گرفته رقم هاي ويژه اي از گياه نخود با نام علمي Cicer arientinum از خانواده Leguminosae ( مطابق با آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۹۷ )
– عدس
به دانه گياه عدس بانام علمي Lens esculenta moene از خانواده Leguminosae گفته مي شود. كه دولپه بوده و لپه ها به وسيله پوسته اي به يكديگر چسبيده اند. عدس ارقام مختلف، از نظر رنگ و اندازه متفاوت مي باشند. ( مطابق با آخرين تجديد نظراستاندارد ملي ايران به شماره ۲۷ )
– ماش
دانه گياهي با نام علمي .Vicia sativa l از خانواده Leguminnosea مي باشد ( مطابق با آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۹۹ )
– باقلاي خشك
منظور از باقلا، دانه ارقام مختلف گياه .Vicia faba l از خانواده leguminosae مي باشد كه درمراحل مختلفي از رشد برداشت شده وبه منظور نگهداري و مصرف به صور زير خشك و عرضه مي شود.
– باقلاي سبز با پوست
منظور دانه اي است كه قبل از رسيدن كامل هنگامي كه رنگ دانه آن سبز است برداشت شده ، پس از بيرون آوردن دانه ها از غلاف با پوست روي دانه خشك مي شود.
– باقلاي سبز بدون پوست
منظور دانه اي است كه قبل از رسيدن كامل برداشت شده و پس از بيرون آوردن دانه ها از غلاف، پوست روي دانه را نيز جدا كرده و بدون پوست روي دانه خشك مي شود و مي تواند به صورت درسته يا لپه باشد.
– باقلاي رسيده
منظور دانه اي است كه به رشد كامل رسيده ، رنگ آن زرد شده و پس از خارج كردن دانه ها از غلاف با پوست يا بدون پوست به صورت درسته يا لپه خشك شده باشد ( مطابق با آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۹۸ )
– غلات
غلات به دانه هاي گياهاني از خانواده Gramineae گفته مي شود كه شامل گندم، برنج، ذرت، جو، چاودار، ارزن و يولاف مي باشد.
– گندم پوست كنده
گندم پوست كنده دانه گونه هاي گياهي از جنس Triticum از خانواده Gramineae مي باشد كه قسمتي از پوست خارجي آن گرفته شده و داراي ويژگيهاي مطابق با آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۲۵۲۳ باشد.
– جو پوست كنده
جو پوست كنده دانه گونه هاي گياهي از جنس Hordeum از خانواده Gramineae مي باشد كه قسمتي از پوست خارجي آن گرفته شده و داراي ويژگي هاي مطابق با آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۲۵۲۴ باشد.
– برنج
ياهي يكساله از خانواده غلات و از جنس Dryza sativa L مي باشد كه ويژگي هاي آن مطابق آخرين تجديد نظر استاندارد ملي ايران به شماره ۱۲۷ باشد.
– ذرت
دانه ذرت از گياه Zea mays L. از خانواده غلات ( Graminea) بوده و داراي ارقام مختلفي است كه مهمترين آنها به شرح زير مي باشد
· ذرت دندان اسبي ( Zea Mays Indentata ( كه Dent Corn نيز ناميده مي شود.
· ذرت آردي (نرم) ( Zea.Mays Amylacia) كه Flour Corn نيز ناميده مي شود.
· ذرت مومي ( Zea .Mays Ceratina) كه رقمي از ذرت دندان اسبي است و Waxy Corn نيز ناميده مي شود.
· ذرت خشن ( Zea.Mays Indurata) كه Flint Corn نيز ناميده مي شود.
· ذرت شيرين ( Zea.Mays Sacchrata ( كه Sweet Cornنيز ناميده مي شود.
· ذرت آجيلي ( Zea. Mays Everata) كه Pop Corn نيز ناميده مي شود.
– چاودار
دانه گياهي با نام علمي Secale Cereale ازخانواده Gramineae مي باشد.
– ارزن
دانه ارزن از گياه Pennisetum Americanum از خانواده Gramineae مي باشد.
– يولاف
دانه گياهي با نام علمي Avena Sativa و Aveva Byzantina از خانواده Gramineaeمي باشد.
۴- GMP
جهت تاسيس واحد GMP عمومي و اختصاصي بايد مد نظر قرار گيرد.
۴-۱- GMP عمومي
GMP عمومي شامل ضوابط فني و بهداشتي واحدهاي توليد و بسته بندي مواد غذايي مي باشد.
كه با كد Fdop۱۰۶۱۱v۱ برروي سايت معاونت غذا و دارو وزارت بهداشت ( www.fdo.ir) موجود مي باشد.
۴-۲- GMP اختصاصي
۴-۲-۱- انبار مواد اوليه
به منظور نگهداري حبوبات و غلات ورودي به واحدهاي آماده سازي و بسته بندي مي بايست از انبارهاي خشك با دماي زير ۲۵ درجه سانتيگراد متناسب با ظرفيت واحد توليدي استفاده گردد